Με αφορμή τα 70 χρονια από την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου πραγματοποιείται θεματική εκδρομή στη Βόρεια Πίνδο, στα σημεία που δόθηκαν οι σκληρές μάχες του Ελληνοϊταλικού πολέμου.
Επισκεπτόμαστε τα πιο όμορφα μέρη της Ελλάδος, ενώ η εποχή του Φθινοπόρου προσφέρει υπέροχους χρωματισμούς φύσης. Στα σημεία που θα βρεθούμε και θα πατήσουμε έχει γραφτεί η ιστορία μας. Έλληνες πολεμιστές με πενιχρά μέσα και κάτω από αντίξοες συνθήκες σκληρού χειμώνα αγωνίστηκαν για την ελευθερία μας.
Ελάτε να ζήσουμε μαζί το οδοιπορικό του ένδοξου αγώνα των προγόνων μας στην Ελληνική φύση.
Ιστορική Αναδρομή
Πριν 70 χρόνια, τον Οκτώβριο του 1940, ξεκινά ο Ελληνοιταλικός πόλεμος.
Με την κήρυξή του οι Ιταλικές δυνάμεις εισβάλουν από τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Δυνάμεις πυροβολικού και τεθωρακισμένων κατευθύνονται προς Κόνιτσα και Καλαμά. Την ίδια στιγμή το επίλεκτο σώμα αλπινιστών Τζούλια, μέσα από τον ορεινό όγκο του Γράμμου, απλώνεται από Αλιάκμωνα έως το Σμόλικα, προς Σαμαρίνα και μέσα στο Φαράγγι του Αώου. Σκοπός τους να αποκλείσουν τον οδικό άξονα του Μετσόβου ώστε να αποκόψουν τις δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού.
Οι λιγοστές δυνάμεις του τακτικού Ελληνικού στρατού στην Κόνιτσα και στο Επταχώρι με πενιχρό εξοπλισμό προσπαθούν να κρατήσουν τις γραμμές άμυνας από τις επιθέσεις των επίλεκτων Ιταλικών δυνάμεων.
Λίγες ενισχύσεις φτάνουν με δυσκολία μέσω του σχεδόν ανύπαρκτου οδικού δικτύου της εποχής εκείνης.
Οι καιρικές συνθήκες δύσκολες, κρύο και καταρρακτώδεις βροχές δυσχεραίνουν τις Ελληνικές δυνάμεις. Όμως το πείσμα, η ανδρεία και οι στρατηγικές κινήσεις των Ελλήνων, που γνώριζαν καλά την περιοχή -αγνοώντας τις εντολές του επιτελείου- μετέτρεψαν την αρχικά πανηγυρική εισβολή των Ιταλών σε εφιάλτη, καταρρακώνοντας το ηθικό της ξακουστής και πανίσχυρης πολεμικής μηχανής, ονομαζόμενης Τζούλια.
Οι επιτυχίες των πρώτων 10 ημερών του πολέμου τρέπουν σε φυγή τους Ιταλούς. Ακολουθεί το έπος της Αλβανίας μέχρι τον Απρίλιο του ’41, όπου τεράστια δύναμη γερμανικών στρατευμάτων εισβάλει από Ελληνοβουλγαρικά σύνορα και καταλαμβάνει τη Θεσσαλονίκη.
Η ιδέα
H ιδέα ‘στα χνάρια του έπους’ δημιουργήθηκε πριν από 4 χρόνια.
Τη Βόρεια Πίνδο λίγο-πολύ την ξέρουμε. Θελήσαμε όμως να βρούμε τα συγκεκριμένα σημεία που δόθηκαν μάχες, τις διαδρομές που χάραξαν τα Ελληνικά & Ιταλικά στρατεύματα καθώς και τα μνημεία που υπάρχουν σήμερα αφιερωμένα στο Έπος του ‘40.
Τα δύσκολα
Προσπαθώντας να συλλέξουμε στοιχεία, ανακαλύπτουμε έκπληκτοι ότι δεν υπάρχει καταγεγραμμένη η ιστορία των ένδοξων παππούδων μας. Μόνο σύντομες αναφορές. Άγνωστο το πώς και το πο συνέβη τι...
Μόνες πηγές οι ελάχιστες αναφορές μέσω Internet και κυρίως τα αρχεία του Πολεμικού Μουσείου, που σώζονται καταγεγραμμένες οι αναφορές των Ελλήνων αξιωματικών.
Διάβασμα και σημειώσεις και ξανά σημειώσεις, για να βρεθεί άκρη, στο τι, πού, πώς και πότε συνέβησαν... Η υπεύθυνη ιστορικός του Πολεμικού μουσείου, γοητευμένη από το εγχείρημά μας, δίνει πρόσβαση σε αναφορές, χάρτες αρχείου και σχεδιαγράμματα με τις κινήσεις των στρατευμάτων. Επίσης προσφέρεται να ελέγξει την ορθότητα του υλικού που συγκεντρώσαμε.
Με κόπο και χρόνο συλλέγουμε πληροφορίες, αναφορές και διαδρομές της τότε εποχής. Με τους χάρτες της Ανάβασης, κολλημένοι στο Google Earth, χαράζουμε την επιθυμητή διαδρομή, υπολογίζουμε εφικτό χρόνο, φροντίζοντας να σχεδιάσουμε εναλλακτικές διαδρομές - κοπάνες σε περίπτωση καθυστερήσεων ή δυσμενών καιρικών συνθηκών...
Εντοπίζοντας τα ιστορικά μνημεία
Τα ιστορικά στοιχεία έχουν βρεθεί, η χρονική αλληλουχία των γεγονότων υπάρχει, το πλάνο της εκδρομής έχει γίνει αλλά ...δε φανταζόμασταν ότι θα ήταν τόσο δύσκολο να βρούμε τα ιστορικά μνημεία των μαχών.
Τηλέφωνα από το μουσείο στο ΓΕΣ και πίσω και ...τελικά βρίσκουμε τις πηγές στα κατά τόπους στρατηγεία, που μεταξύ των άλλων μας αποκαλύπτουν τη θέση του στρατηγικού σημείου Γκραμπάλα, που αγνοούν οι σημερινοί χάρτες.
Σύντομη περιγραφή - πλάνο εκδρομής
Η εκδρομή που σας προτείνουμε, διάσχιση της Πίνδου μέσα από τα σημεία των μαχών και των μνημείων, σε μέρη ανέγγιχτα από την ανθρώπινη παρέμβαση, έχει πραγματοποιηθεί άλλες δυο φορές με μεγάλη επιτυχία.
Τετάρτη 27/10 - Μέρα συνάντησης
Εκκίνηση από Αθήνα με προορισμό τη Σμίξη Γρεβενών.
Από Ε.Ο Αθηνών Λαμίας και μέσω Λαμίας, Καρδίτσας, Τρίκαλων, Καλαμπάκας, κατευθυνόμαστε προς Γρεβενά. Από Γρεβενά κατευθυνόμαστε, για το σημείο συνάντησής μας, στο παραδοσιακό χωριό Σμίξη.
Ο ξενώνας θα μας περιμένει με ζεστό φαγητό.
Πέμπτη 28/10 – Το βαθύτερο σημείο εισβολής
Την άλλη μέρα το πρωί ξεκούραστοι ξεκινάμε με προορισμό το νοτιότερο σημείο των μαχών την Βοβούσα. Ακολουθούμε την ίδια διαδρομή με τα Ιταλικά στρατεύματα το ‘40.
Κομβικό για τον αγώνα το χωριό Δίστρατο. Μέσα από το ρέμα Παϊσάνη και τη Βάλια Στάθη, φτάνουμε στα υψώματα έξω από τη Βωβούσα, εκεί που λίγοι Έλληνες κράτησαν και απώθησαν τους Ιταλούς μέχρι να έρθουν οι ενισχύσεις.
Ενδιάμεσα μικρές στάσεις για ξεκούραση ή για να περάσουμε κάποια πιο λασπωμένα περάσματα... Μια και είμαστε στην περιοχή, θα διασχίσουμε τη μοναδική Βάλια Κάλντα. Μαγικές εικόνες που μας γοητεύουν και στάση για Πικ-Νικ στο Αρκουδόρεμα.
Επιστρέφοντας στη Σμίξη, αποδίδουμε φόρο τιμής στο μνημείο Ανίτσα (στα 1.800μ) των Γρεβενιωτών πεσόντων, στη νικηφόρα μάχη με το επίλεκτο Ιταλικό σώμα αλπινιστών Τζούλια. Από αυτά τα υψώματα οι Έλληνες εμπόδισαν τον εχθρό να προχωρήσει ανατολικότερα προς Γρεβενά.
Παρασκευή 29/10 - το Απόσπασμα Δαβάκη με έδρα το Επταχώρι
Σε Σμόλικα και Γράμμο οι λιγοστοί άντρες του ηρωικού αποσπάσματος του συνταγματάρχη Δαβάκη, με πενιχρά μέσα αλλά με μεγάλη αυτοθυσία, απέκρουσαν τις αλλεπάλληλες επιθέσεις του εχθρού προσφέροντας πολύτιμο χρόνο στον Ελληνικό στρατό για να ανασυνταχθεί και να αντεπιτεθεί. Κόβουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν ανατολικότερα προς Νεστορίο και Γρεβενά.
Σε όλη τη διάρκεια των διαδρομών γνωρίζουμε τα σημεία μαχών και τα περάσματα των δυνάμεων.
Υψώματα που έμειναν στην ιστορία... Ταμπούρι, Τσούκα-Ζούζουλης, Προφήτης Ηλίας, Φούρκα (στον Προφήτη Ηλία, στις 2 Νοεμβρίου ο Δαβάκης τραυματίστηκε βαριά από σφαίρα που διέτρησε τον δεξιό του πνεύμονα).
Στη Ζούζουλη αποδίδουμε φόρο τιμής στον λιτό τάφο του πρώτου Έλληνα αξιωματικού που έπεσε μαχόμενος. Επισκεπτόμαστε το Επταχώρι, που βρισκόταν το στρατηγείο του Στρ. Δαβάκη.Αργά το απόγευμα καταλήγουμε σε παραδοσιακό ξενώνα της περιοχής των Μαστροχωρίων.
Ο ξενώνας ζεστός και το τζάκι αναμμένο για να ανακεφαλαιώσουμε τη μέρα.
Σάββατο 30/10 – η Εισβολή των Αλπινιστών
Περιήγηση στο Γράμμο, τα σημεία εισβολής της επίλεκτης μεραρχίας Τζούλια
και πρώτων μαχών με τις εχθρικές δυνάμεις.
Θα κινηθούμε στις ορθοπλαγιές του Γράμμου, στο βορειότερο άκρο του μετώπου στα ελληνοαλβανικά σύνορα..
Θα επισκεφθούμε καταρράκτες 400 μέτρων και το μνημείο εμφυλίου σε 2520μ. υψόμετρο. Από εκεί θα κατηφορίσουμε προς το ψηλότερο ελληνικό χωριό και τις αλπικές λίμνες Αρένες και… Γκιστόβα. Επιστροφή στο χωριό.
Κυριακή 31/10 – Η Μάχη του Καλπακίου
Παίρνοντας τον δρόμο της επιστροφής προς Κόνιτσα και Καλπάκι περνάμε από τα σημεία που ο εχθρός θα συγκέντρωνε την αιχμή του δόρατός του, τη θωρακισμένη μεραρχία των Κενταύρων.
Παράλληλα επισκεπτόμαστε τα μνημεία του έπους.
Στον δρόμο προς Βίκο θα βρεθούμε στο κομβικό στρατηγικό ύψωμα Γραμπαλα.
Η εκδρομή θα τελειώσει στο μουσείο πολέμου που θα παρακολουθήσουμε ντοκουμέντα και θα ανακεφαλαιώσουμε όλα όσα είδαμε αυτές τις μέρες.
ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: http://actionteam.gr/off-road-activitis/epos40.html?start=2
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: http://actionteam.gr/off-road-activitis/epos40.html?start=1
Ιστορική Αναδρομή: http://actionteam.gr/off-road-activitis/epos40.html
Blogger Comment
Facebook Comment